Сергей Солонин знает, на что лучше тратить время и куда вкладывать деньги. В 2004 г. он инвестировал в только появившуюся «Объединенную систему моментальных платежей» – сейчас все мы знаем ее как Qiwi, прочно ассоциирующуюся с оранжево-синими платежными терминалами. Примерно через 10 лет компания разместила акции на NASDAQ, а Солонин стал контролирующим акционером.
Предугадал Солонин и криптовалютный бум: он заработал на биткойнах и блокчейне не только материальный капитал, но и политический. Он был единственным представителем от бизнеса на совещании с Владимиром Путиным, где обсуждалось регулирование криптовалют.
Пару лет назад ЦБ, следуя мировому тренду, обратился к технологии распределенных реестров, от которой ждут революции в хранении и обмене информацией. Тогда несколько банков и Qiwi объединились в своеобразный консорциум и разработали собственный блокчейн – платформу «Мастерчейн». Регулятор решил быть в авангарде финтеха, причем не в роли надзирателя. Так появилась ассоциация «Финтех», значительная часть работы по ее созданию легла на Солонина. По его собственным словам, так исторически сложилось, что он оказался рядом с регулятором, чтобы рассказать о новых технологиях. Сейчас ассоциация работает над проектами, которые должны изменить финансовый рынок: это мастерчейн, система быстрых платежей для перевода денег между физлицами по номеру телефона и т. д.
Личные инвестиции Солонин делает в самые разные проекты – BitFury (майнинг), Instamart (продуктовый интернет-магазин), Aviasales, YouDo (поиск личных помощников и фрилансеров) TimePad (веб-сервис для организаторов массовых мероприятий), Раменский кондитерский комбинат и др.
Солонина интересуют социальное предпринимательство и образование: он соинвестор школы креативного мышления ИКРА, Британской высшей школы дизайна, Московской школы кино.
– Центральные банки разных стран думают о создании национальных криптовалют. Чем крипторубль может отличаться от денег в электронном кошельке или денег на банковской карте?
– Это электронное средство должно быть очень близко к свойствам наличных: оно существует физически. Все безналичные деньги и электронные кошельки – это записи на счетах и больше ничего. Все банки и системы электронных денег, по сути, говорят клиенту: я знаю, сколько я тебе должен. А криптоденьги можно сравнить с депозитной ячейкой в банке, где лежат деньги и ценности, но банк ими пользоваться не может. Наверное, гарантами таких денег должны являться центральные банки, поскольку это часть общей эмиссии. Если крипторубль и появится, то я бы рассматривал его как нечто, что заменит наличные.
– Разве Росфинмониторинг пойдет на то, чтобы такие деньги были анонимными? Ведь тогда потеряется весь смысл: наличными пользуются в том числе из-за анонимности.
– Я был в Росфинмониторинге и приводил аргументы, почему крипторубль должен быть анонимным. Ведь интернет-среда только кажется анонимной, это далеко не так: все следы перемещения денег остаются, и по ним можно пройти. В последнее время многих мошенников в финансовой сфере вычисляют вовсе не по платежкам, а по мобильным телефонам и электронным следам в сети. Криптоденьги оставляют следы, и вокруг этого можно выстраивать новые умные системы финансового мониторинга. Лучше оставить анонимность, чтобы не пугать людей, хотя основной вопрос даже не в этом. Я верю, что большинство людей добропорядочные. Но все идентификационные навороты и чрезмерная проверка безопасности сильно затрудняют пользовательский опыт. И если он будет сложнее, чем наличные, то всё – крипторубль никогда не заместит наличные.
– Я разговаривал с центральными банками разных стран. Прежде всего это платформа, на которой можно много чего делать: например, передавать ценности, снижая риски населения или компаний. Я также верю в то, что с помощью этих технологий можно уйти от SWIFT. Но сейчас технология незрелая и ее надо докрутить, хотя бы в части скорости.
– Почему вы решили инвестировать в ICO Telegram? (ICO, initial coin offering – выпуск криптовалюты и продажа ее инвесторам.)
– Я просто верю в [основателя Telegram Павла] Дурова и то, что он делает. Это точно будет интересно рынку. Меня вело любопытство и доверие к человеку, который что-то в этой жизни сделал, при том что находится в довольно ранней фазе развития как бизнесмен.
– Сейчас нет. (Улыбается.) Я вышел из криптовалют рано: продал их по цене существенно ниже, чем даже сейчас после всех падений. Но все равно с большой прибылью.
– Мне казалось тогда, куда уж больше-то.
– Bitcoin и Ethereum.
– *** ************.
– ******, ****** ** ** ******** **************?
– ** ****-**** ****.
– ***** ****, * ******* **** *************?
– **, *** ********* ******** *******. ** *** ** *** *******, * ************ *** ****. ***** ****** ******** ****** ***** ******* ************ ******* **** *********** ********. ********** ** ****** ****** ****** * ************* **********.
– ***** * *** **** * ********?
– *** ****** ** ********, *** ******* *********.
*****> – ******** ******
– **** * *** ***** ********, *** * ****** ******* *** ***** *** ************ *****>.
– *** *** ******** ******, **% ***** ******* – *** ****** *****>.
– ******* *****> ****************** ** *********** ********* * **********, ** ************ ****** ****** ***********, ***** ** ** **** ****** ************?
– *** *** ************ ****** *** ** ******** ********* ********** **************, ** ****** *** *********** ********* * ****** ********* *******, ******* ***** *****, ***** * ** ******** **** *********** ************ ** ****** *******, ** * *********. ******* ***** **** **** * ***, ***** ******* *** ****** * ************ ********, * *******, * *********, ** *****> – *** ************ ***** *** ******** ********** ******* *********. ** ***** **** * *** **********, *. *. ************* ********* ********** *** ******* ********. ********, *** ********* ******* ******** ** ************* ****** *** ********* *********. **** ** **** * ******* **** (**** ** * *******), *. *. ** ***** *********** ********* ******** * ************** ********* *** ****** ******. *******, ******* ** * **** ******, ****** ************ ****** *****, ** * **** *********** ****** ********* ******, ** ** ***** *********** ******-******, ** ** ***** * **** *************, ** ***** **** ** ********** * ******* ******** * ** ******. ******** *******, *** ** ****** ************, – *** *********** *********.
– * ***** ********** *****, *** ***** ****** ******* ******** * ************** *********** *********. ** **** ****? ****** **** ****** **** **********, * * *** ***** ****.
– **** ******* ******, * ****** ** * *****. ** **** ****? ********, **** ******** ******** ******** * *** ***** ****** *****.
– ** **** ** ********** *****, ****** **** ******** ********?
– *******. * *** *** **** *****, * ********* ************* * ***********, * *********** *****. *** ***** ** ******** * ***** ** ***********. ** ******** ****** ************* ********, * ***** ***** ***** ************ *** ****** *********, *** * ******. * *** *** ***** ** *** ******* ******* ********.
– *** **** * ************** *****************? ****** ************ **********, * ******* ****** ************, *********** ****** ******** * ********************* ******* *******.
– * *** ******* **% ********* *******************, * ** ******** *** ***, ***** ***************** ** ***, ******* ******** ******* *** *** ***** ***** ** *****. ** ** ***** ******* ****** ******** * ***** *********. *** * *** **** ***** **** ***. * ****, ****** ***** ** ** *******, *** **** **** ******. *** ****** ****** ** ***** * ********** **********, *** *************** ******, * ***** *****, **** *** ********. ** ***** **********, ** ****** ******** ********** ********** ******** ********.
– ** **** *********** ********** * ********* ****.
– ********** ***** ************ * *********, * ********** – ** *** ******. ** *******, *** *********** ******** ************** *** *********** *************, ****** *** *** ********* *****, ** ***** ********* ** ********* *********. ** ********* *************** * ******************* ******** * ************* ** ***********, ***** *********** ********** * ********* **************** ************ * *******. **** *** ******** ***** *** ********* *** ** **** *., ****** ** **** ********* ***** ******** * ******** *********. * ******** **** **** * ******** ******* ****** * ***** ******** *** ******* ****** ***** **** *******, * ***** *************. **** ****** ******** ****************, ** *** ******* ******** ***** ** ** **********, *** *********** ** ***** *******. * ***, ******* * *. *.
– ** ******** **** * *** ********** ******** **% ******* * *********** *********. ****** ** ******* * **** ********?
– *** ** ******** ****, *** *******. ** ******** ******* (***** ***** ********* ************* ******. – «*********») – *** ***** *********** *********** *** ****** ******, ******, ********** ****** *********** ******* ** ********* *** ****, ***** *** ******** *******. ** ******** ***** ** **** ********* ********** ********** ****** * ******.
– ***** **** **** ****** ******** * ***** ********?
– * ** **** ***** **********. *** *** ****** ********** «*********** *******». **** ******* ******, ** *********, *** *********** *********.
– ****** *********** ******** ******** *****> * ******** ********?
– *** ********* *********: **** **************** *********** **********, * *** * **** ************. ********, ******* ********* ******** ******, ** *** *****.
– ******* *****> ********* **** «*******»?
– ** ** ********** *** **********. *** ***** ***** *****.
– ******* ********** ****** ********* ***** *********, **** ** **** ******* * ******, * ***** *** *** ******* *****. ********** ** ** ****** ***********?
– ******, *** ** ****** * ****** *******, **** ***** ***** ******* *******. *********** * ** ********: *** **-******** ******* *****, ************ *****. **, *** ****** *****, – *** ****** *******. ***** ******** ** **, ***** ********** ** *********, * ** ************ ** ********* ** ******** *****. ********* ******* *****. ** * *** *** **** ***********, ******* ** **** ****, *** ** *****, ********** ** ******. * *** ** *** *********-*********. * *****, ** ****, *********** ********* *****, * ******* * *** **** ******** ******, * **** *********.
***** ** ***** *********** *****
– ** ****** «******** ********* ****» * ******* ** ******** * ****** ***, * ****** *******, * ****** ******* ** * ********** *********** ****** **********, *********** ****** ******** ***** ********, ******** ** ****** ** ********* * ******* ***. ** ****** ** ************?
– ****** ********** – ******** **********, ***** ********, *** * ****** **** ********** *******, ******* ******** *** *****, * * ******* ********* ** ****** *** *** * ********* **********.
*** ********** ******, ******* ****** ******** ********* ************. ** ******** ******* * ********, ******* ******** ******* *** ****, ***** ** ************ ** ******* **** ******* * ** *** **** ********** *******.
** ***** ****************** * *********** ********* ********** ***********, *** * **********, * ***********. ***** ************ *******, ********, * *****> * **** *.
* *** ****** ****** ***** *******, ***** ** **********, ****** **** *** *******. ****** ****** *** *** ***. ****** * *** *** *** ******* * *******, ***** *** ***** ***********, ******* *****, **** *******, ******* *******, ******* *******, ******, ******* ********* * **. **, *** ****** ******, ******** ******* ** *****, *** *** ****** ** **********. ******* ********* * ****** ****** ******** ********* *********. * ****, *** ****** ** *****. ******** ******* ******* – ***** ******* ** ********, *** *** ***************** ******, * ** ****** **********.
– *********** ****** ** ***** ************, ****** ******* ***?
– **, **-******, ********* ******** *****, *** *** ******* ***** *********. ***** ****, ***** * **** **** ***********, *** ******** ***** ******* ********** ***********. * ****, ******* *** ***** ****, ***** ********, *** ****** **** ** *******************, * *** ****** ****** ***** ****** ***** * ****** ***** *********. ** *, *******, ******** – *** *******.
*** ******** ****** ***, ** **, ******* ************* ******** *******, ******* ********** *************.
– ***, ** *** ******, ***** ************ ***?
– **** *** ***** ********** * ***, ** ** ****** ******* *** *******. *** ****, ********, *** * ****** – *** **********, ******* ***** ******** ** ******** *********. ** *** ***** ********, ****** ** **********-******** *********: ********** ****** * ******** *** ***** ******** * ****** *** *******, * *** *** ******* *** **** * ******. ** **** ********: «***** – ***…», ***** ******** ** ******* **********-******** *********. **** ** ******, *** ***** – *** ****** *****, ** ***** ******** ***** **** ****** ****** ************* *******. * ****** ** ** ****** *********** *** ********* ********: ** ***** ***-****** *******, * ***** ******** ****** ****************. ************ *****, ********, ******* ********* **********. * **** ***** ******, ********** ************* * ****** ******* ************* **** ** *****. *******, *** ****** **** ******** ************* *** ***, ** *** ***** * *** **** **. ** [** **].
– * ******* ******* ****** ************ * ******** *******. * *** *******, *** *** *** ********** ******************* ********** ***** **** ** ***** ** *** ***. **** ***** ********?
– * *****, *** ***** ****** **** **** ** * ** *** ******. ***** ***** **********, ***** **** ** ******* * ********, ** *** ** *****. ****** **** ***** ******** * ********** ************ * ***** ***** ********* **** ** ****, ** ****** ********. ** ********** ************ ** *****.
*** ********** ********** «******»
– ** ******* *****, *** *********, **, * *** **************, * ***** ******* *********** ********** «******», ** **** ******* **** ****** ************* ***** ****** *******… *** *** **********, *** *** ******* * ** ******* * **** ***** ****?
– ** ****** ****, *** *******, * ** *********. ** ********* * ******* * ********, ******** **-** ***** **********, ****** * **** ** ********, *** ********. * ********* ****** ************ ********* ********** ***. ****** ****, * ******* ** ********, **** ******* * **********. *** *********** *********, *** ** **** ****** * **********, ***** *********, *** *** ***** * *****. *** ** ***** * ********** ******* *** ***** *********** ** ***********, * *******-***********. **** **** ********* * ********************, ***** ** ****** ***** ***-** ********, * ***** *** **** ****** ******** *** ************ **********.
– * ********** «******» ****** ******* *******, *** ***** ************ **********. ***** ************ *** **** ************?
– * ********* ** *******, **** ***** ************ ********. *****-** ***** * *** *** **********, ** ***** *** ***** ******** *** ****** *******, * *** ***** *******, ******* *** *** *********. ********, * *** **** ******* ******** ********* * ******** **********, ******* ******* ******** (***), ******** *******, ******* ******* *********** ******* ****** * ************** **********, ********* *********. ***-** ****** ********* ***** *********, *****-** ***** *** ***** ********** ** ****** ********** ** *******, * ****** ***** *** ********* ** ** ****** ********, *** ******* ******* ****** **********.
– ****** ****** *********** * ********** *********** ********** *****>, ****** ** ******* ****** ****. ******?
– * ******** ***** ***** ** ******, *** **** ***** **********. *** ***** **** ****** ******, * ******* ****** ***** ** ****, ******* * **** ***, **** * ****. ***** *****-** ***** ********** *****> ******** * ****** * ********. * ** ******* * ********** * **** ********** ** *********.
– * ********** «******» ****** ******* ****** *** ******* *** ***** * *** ********** *********: *** ********* *************, ***, ********** ******** – «**********». *** ***** * ***, * ** ** ***** ****** *******, *** *** ********: ***** – ** *** *** *,* *** ***. ** **** **, *** ********, *******, *** ** ***** ***** ******** ****** * **********, ******** ********* ********* *************** ******. ** ******, *** **** ***** ********?
– **** *************** * *** * *********** *****, * **** ********** **** ****** * ****** *********, *** ******** *********. **** * ****-** ******** * ****, ** ***** ******* ************. ***, *** ***** ******* * ******* ******, * *** ********, ****** ********** ********** *********. * ** ****** * ********* * ********. ****** ******, *** ***** ******* ****** **********, ***** *** ** ****** ****** *******. **** ******, ** ********* ******** * ************** *********. ******* ** ****** ********* ********** **** ** *** ***** *** ***-** ********, ** ***** *************** ** ***** *******, * ** ********** *********** **** ******* *****. ***** ********* ****** *********.
* ****** **** – ****** * *** **********. ********, * ***********, * ******* ********* *****>, **, ***** – $*** ***. *&***;* ******* *****, * ********** ** *********** ***********, ******* ****** ******* ****** ** *******, ** ****** ****** ** **********. ** * ******** ***** *** ****** *** ******* *******, *** **** ** *** ******** ***** ********** **************.
– * ****** *** ********* **************, ******* ******** ********* ***** * ****** ******, **** ******* ****** * ********** *** ** ****** ********, **, *******?
– * ********** ** ************* ******* * ************* * ********** ********* ********* *** ***********. * ****** *** *************** *** ********* ************* ******* *** **********. *****, ******* ********** **************, * *** * ****** *********.
– ****** *** ***** *********** **** ******?
– ****** ****, ************ *****. *** * *********.
– ***** ****** ********** «******» ** ******** ******** ******?
– ******** ****** ******, **********, ********* «**********». ** ********** «******» ***** **** ***, * ******* ** *** ******, *********** ******** ** ***** ******** **** **************. ** ** ********** ***** ********* *** * ****** **** * ****** ***** ***** ****** ***********. * * *** *** ************* ****. * **** ****** ********* *********** ****** ***************** *********** *** ********** *********** *****. ****** ********* ****** ********** ******** ********** ****************** ********* * ********** ********** ********** ****** – **** *********** *********, ******** ********** ******** * ******** ***********.
*** ********** ********** «******» ******* **** «**********» **** ******** * ******** **** *., * *** ****** ******* ********-************ ************ * «***********» ** ************* **********. ** *******, *** * ****** ******* ***** ********** ***** ******-******* ** **** «***********», ******* ******* ** * ****** **********.
* **** **** ** ******** ************** ****** ** **** *** (**-*******, ******** *** ******* *************. – «*********»), ****** ****** ** ********* ******* ***********, ********* ******** *** ***************** * ***** ********* *************, ** ******* ***********, ********* * ************* ***********, * *****, ****** *****. ******** ** ****** *******, *** *** ** ***** * **** **** ****** ********* ****.
***** ****** ** ******** *** ********** ********* *********-******** (******** *********** ********** ****** ** ****** ********, ******** * ******* * *. *., * ***** ********** ****** * ******. – «*********»), ***, *** ** ** ********, ***. ** ********* ********, ***** *** ********* ******, ** ** ***, *** ** *****. ********** ********** – *** *** ***** ********* ******, ******* ** ****** * **********, ***** ******* ******************* *********.
– ***** ***** ********** *****, ***** ****** *** ******* *** *********, *** ****, «***********>»…
– **********. ****** *** ****** **********, * *** ****, ********, **** *******. ** ********** «******» ************ ******** ***** *********** *****, * ** ****** *********** *** ********.
– * *****> **** **********, ******* ***** **** ************ *** ******** *********?
– * ***, *******, ********** ****. ** * ************* ** **** ** **********, ****** *** ***** ***** **** ******** *********.
– * ***** *** ***** ********** * ****** ********** * ******?
– ***** ******* ****** ** ********, * *****, ** ********* ** ************ ********* ******* **** *******. ********** ************* * ******** ***** ** *** ***. * ****** *** ***** ******** ** ************ * ** ****, *** ***** ********* ***********. * ********** * ********* ***** **** ******* ******** **** **, **** **********, **** ****** ********** *****.
****** * «*********»
– * ***** **** ***** ******** * ******* «*****» * «******» * «** ********». ****** ***********, *** * ****** ** **** *********, **** * ****** ****** *** ******* * **** *******. *** **** *************** *** ******? (*****> ****** ****** * ********** *******-****** «*****» * *********.)
– ** *** * **** ****** ******* ****. «*****» ****** ***** **************** ********, *** ****** ********* * ****** ******.
– ** **** **** ***** **** ******** ****** – «*****», *** ****** ****** ** *** *****, *** ***** ******.
– ***** ** *** *****. *** ******* ******, ******* ***** *************, *** *** **** ********** ********* ************* ***********, *********** *****. *** ********* ********, *** ****** ********* ******** ******, ** ******. ** ** ***** ***** * «** ********» «******» * *******, ****** ******* ********* ******** ***** *******. *** ****** * **, * *************. ** **** *** ** ***** ****** ******** ****** * *** ********* ****** ***** *********, ****** *** *** *** ****. **** ****** – *** **** ** ****** *******, ** ****** ** **, * * *** **-****** * «** ********» ******** ***** *******. * * «******», * * «*******» * *** ************** *********** **** ********* *** * **** *. * ********** **** ****** **** ******** * «** ********», * ** ******* *** *** * ****. ****** *** ***** **** ******: ******* ** *** ************* *********** *********, *** *** ** ********* ****** ****** ******, * ************** ***** ****** *** ** ********** ** **** **** **********. *** *** ***** ******** ******, ***** ******** * ** ****, *** ** ****** ************ * ***** *********** * «*********».
– ****** ** «*****» * «*****» ******* **** «** ********» *** *** ****** *********?
– ****.
– * *** *** ***** ******, ********* *****, ***** ******* ***** *****> ******* *******, * ***** *** **** ******** *****?
– * ****, *** *** **** ******** ******* ** ******** *****, ****** *****, *** **** ***** ***** ********.
– «** ********» ***** ***** ****** ** ******* ******** ****** ***** *****>. ****** ** ** ******* ** ****?
– ********, ***** ******* **** ***. **** ****** **********…
– *** * *** ************ ********* * ***** ************ ***** «********»?
– * *** * «*********» **** ***** ********* ********** ********, ** ******** ** ****** *************. * ****** *********** **** ******* ************. ****** *********, ****** *** ***** ****** ******** ********** ********** * *******, * *** *********. ******* ****** ** ***********.
– * ******** ***** **** * *****> ***** «********» ** ***********?
– ***** ********** ** ****.